Teresa Maresz

Doctor of Historical Sciences (Dr. habil), Professor, Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Bydgoszcz, Poland.

ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1751-3948

E-mail: teresamaresz@ukw.edu.pl

Keywords:

multinational state, Poland, Poles, foreign, own.

Abstract

Poland has always been a multinational country. In the Polish lands from the Middle Ages to today, Poles and representatives of different nations lived and functioned, interacting with each other, and mostly tried to coexist in harmony. The subject of analysis in this article is the community that lived in Poland in the past and is there today. In general, it was analyzed to what extent, in our opinion, the Poles managed to establish relations with the "other" neighbor.

References

Gerasіmchyk, V. U. (2018). Kanstancіn Kalі-noўskі: asoba і legenda [Konstantin Kalinovsky: personality and legend]. Grodna [in Belarusian].

Hrytsak, Ya. (1996). Narysy z istorii Ukrainy: formuvannia ukrainskoi modernoi natsii XIX–XX st. [Essays on the history of Ukraine: the formation of the modern Ukrainian nation of the 19th–20th centuries]. Kyiv [in Ukrainian].

Smolii, V. A., & Stepankov, V. S. (2009). Ukra-inska natsionalna revoliutsiia XVII st. (1648–1676 rr.) [The Ukrainian national revolution of the 17th century (1648–1676)]. Kyiv [in Ukrainian].

C'vіkevіch, I. (1924). Kastus' Kalіnoўskі. Bіog-rafіchna-gіstarychny narys (к 60-godz'dzju jago s'mercі). [Kastus Kalinovsky. Biographical and historical essay (on the 60th anniversary of his death)]. Polymja – Flame, 2, 3–18 [in Belarusian].

Shalanda, A. (2017). Acjenka rolі і znіshchjennja «Kazyka-Saljanskaj» vajny 1648–1651 gg. u gіs-toryі Belarusі – najnoўshaja ajchynnaja gіstaryjagrafіja [Assessment of the role and destruction of the «Kazyk-Salyan» war of 1648–1651. in the history of Belarus - the newest domestic historiography]. В У. Р. Гусакоў і інш. (Ред.), Vjalіkae Knjastva Lіtoўskae: palіtyka, jekanomіka, kul'tura – Grand Duchy of Lithuania: politics, economy, culture. U. R. Husakov and el. (Eds.). (Vol. 1), (с. 373–381). Minsk [in Belarusian].

Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia AD 2020. Dane za rok 2020. (2021). Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC im. Witolda Zdaniewicza. https://www.iskk.pl/images/stories/Instytut/dokumenty/annuarium-statisticum-ecclesiae-in-polonia-dane-za-rok-2020.pdf.

Baruch, M. (1922). Ród Fukierów. Warszawa.

Biskup, M. (1971). W sprawie zagrożenia Olsztyna przez wojska krzyżackie w początkach 1521 roku. Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1, 139–145.

Biskup, M., & Labuda, G. (1986). Dzieje Zakonu Krzyżackiego w Prusach. Gospodarka – Społeczeństwo – Państwo – Ideologia. Gdańsk.

Bryła, W. (2016). Syn ziemian i rycerzy. Studia o twórczości i języku Wincentego Pola. Lublin.

Buchowski, K. (2009). Polacy i Litwini – wzajemne stereotypy przez wieki. Europa Orientalis. Studia z dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich, 1, 391–404.

Cała, A., Drozd, R., Madajczyk, P., Mirga, A., & Mironowicz, E. (1998). Mniejszości narodowe w Polsce. Państwo i społeczeństwo polskie a mniejszości narodowe w okresach przełomów politycznych (1944–1989). Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Chojnowski, A. (1976). Mniejszości narodowe w polityce rządów polskich w latach 1921–1926. Przegląd Historyczny, 67 (2), 593–616.

Dawidowicz, A. (2017). Problematyka mniejszości żydowskiej w myśli politycznej Stronnictwa Narodowego (1928–1939). Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne, 3, 65–82.

Dobroński, A. (1993). Kształtowanie się granic Puszczy Zielonej. Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, 7, 78–85.

Drozd, R. (1993). Zasady rozmieszczania ludności ukraińskiej na Ziemiach Odzyskanych w ramach akcji «Wisła». Słupskie Studia Historyczne, 3,97–112.

Drozdowski, M. R. (2019). Polityczne przyczyny powstania Chmielnickiego w opiniach szlachty Rzeczypospolitej. Studia Polsko-Ukraińskie, 6, 67–81.

Drugi powszechny spis ludności z dn. 9. XII. 1931 r.: Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność. Polska. (1938). GUS Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa Centralna Biblioteka Statystyczna. http://statlibr.stat.gov.pl/F?func=full-set-set&set_number
=001926&set_entry=000001&format=999.

Fic, M. (Red.) Wędrówka ludów. Powojenny transfer ludności w Polsce Ludowej. Katowice 2018.

Garbal, Ł. (2021). Wedlowie. Czekoladowe imperium. Wołowiec.

Głogowska, H. (2019). Konstanty Kalinowski (Kastuś Kalinouski) w świadomości Białorusinów w Polsce. Białoruskie Zeszyty Historyczne, 52, 138–190.

Greń, Z. (2009). Tożsamość Śląska: etniczna czy regionalna? H. Rusek, A. Drożdż (Red.), Tożsamość etniczna i kulturowa Śląska w procesie przemian (s. 251–267). Wrocław–Cieszyn,.

Grysińska-Jarmuła, K. (2016). Polsko-niemieckie relacje w Bydgoszczy w tzw. okresie pruskim. Dobre o złe sąsiedztwa. T. Maresz, K. Grysińska-Jarmuła (Red.), Historia kluczem do zrozumienia współczesnych relacji międzysąsiedzkich (s. 66–79). Bydgoszcz.

Grysińska-Jarmuła, K. (2017). Wielkopolskie ziemiaństwo polskie i niemieckie w XIX i początkach XX wieku. Współpraca czy koegzystencja. K. Grysińska-Jarmuła, T. Maresz (Red.), Dobre i złe sąsiedztwa. Od konfliktu do współistnienia i współpracy: T. 1. Bliscy i dalecy sąsiedzi (s. 68–86). Bydgoszcz.

Grysińska-Jarmuła, K. (2018). Pomniki pruskie w kontekście zmieniającej się sytuacji politycznej, tj. powrotu Bydgoszczy do macierzy w 1920 roku. T. Maresz, K. Grysińska-Jarmuła (Red.), Dobre i złe sąsiedztwo. Obce – nasze – inne: Т. 2. Sąsiedzi w historiografii, edukacji i kulturze (s. 225–242). Bydgoszcz.

Grysińska-Jarmuła, K. (2019). Muzyka jako płaszczyzna współpracy polsko-niemieckiej społeczności XIX-wiecznej Bydgoszczy. Horoshie i plohie sosedi. Praktiki mezhekul'turnyh kommunikacij – Good and bad neighbors. Practices of intercultural communications. S. I. Malovichko et al. (Eds.), (pp. 183–195). Orehovo-Zuevo.

Grzędzicki, Ł. (2020). «Kaszuby nie należą do Polski, one Polskę stanowią». C. Obracht-Prondzyński, M. Milewska (Red.), Tożsamość – Kultura – Równość. Refleksje z okazji piętnastolecia Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (s. 98–112). Gdańsk.

Hładyłowicz, K. J. (1932). Zmiany krajobrazu i rozwój osadnictwa w Wielkopolsce od XIV do XIX wieku. Lwów. https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/
263454/edition/217243/content.

Jurgėla, K. R. (1970). Kosto Kalinausko suėmimas. Lietuvos sukilimas 1862–1864 metaisr (pp. 531–537). Chicago–Boston.

Kąkolewski, I. (2010). Niemcy. M. Kopczyński, W. Tygielski (Red.), Pod wspólnym niebem. Narody dawnej Rzeczypospolitej (s. 81–98). Warszawa.

Kamiński, A. (1983). Andrzej Małkowski (2 wyd.). Warszawa.

Kłudkiewicz, K. (2018). Nasze, czyli czyje? Wielkopolskie zabytki w oczach Polaków i Niemców w XIX i na przełomie XIX i XX wieku. T. Maresz, K. Grysińska-Jarmuła (Red.), Dobre i złe sąsiedztwa. Obce – nasze – inne: T. 2. Sąsiedzi w historiografii, edukacji i kulturze (s. 201–215). Bydgoszcz.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (1997). Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483.

Krasowska, J. (2013). Religia jako czynnik wpływający na tożsamość narodową Polaków. Studia Sandomierskie: teologia, filozofia, historia, 20 (2), 109–123.

Krawczyk, J. (1990). Matejko i historia. Warszawa.

Krzyżanowski, L. (2022). «Obcy» w polskich sądach w okresie międzywojennym i po II wojnie światowej. T. Maresz, K. Grysińska-Jarmuła (Red.), Dobre i złe sąsiedztwa. Sąsiad w historycznej narracji narodowej, red. T. Maresz, K. Grysińska-Jarmuła (s. 98–111). Bydgoszcz.

Kuciel-Frydryszak, J. (2012). Słonimski: heretyk na ambonie, Warszawa.

Kulińska, L. (2016). Terroryzm w II RP – Ukraińska Wojskowa Organizacja i Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów. Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka, 2, 87–108.

Kurczewski, G. (2012). Gniazda na Spiszu – kolebka winiarni fukierowskiej. Almanach Muszyny 2012 (s. 1–11). http://bliskotokaju.pl/wp-content/uploads/2013/12/
Kurczewski-Gniazda-na-Spiszu-kolebka-winiarni-fukierowskiej.pdf.

Lista pytań w Narodowym Spisie Powszechnym 2021. (2021). Główny Urząd Statystyczny. https://spis.gov.pl/lista-pytan-w-nsp-2021/.

Litwinowa, T. F. (2018). Поляки сквозь призму идентичности украинской элиты середины XIX в. T. Maresz, K. Grysińska-Jarmuła (Red.), Dobre i złe sąsiedztwa. Obce – nasze – inne: T. 1. Bliscy i dalecy sąsiedzi (s. 102–111). Bydgoszcz.

Maresz, T. (2014). Społeczność średniowiecznego Torunia i jej warunki mieszkalne. G. Pańko, M. Skotnicka-Palka, B. Techmańska (Red.), Edukacja – Kultura – Społeczeństwo: Т. 3. Społeczeństwo 2011(s. 9–27). Wrocław.

Mirga, A., & Mróz, L. (1994). Cyganie. Odmienność i nietolerancja. Warszawa.

Motyka, G. (2011). Od rzezi wołyńskiej do akcji «Wisła»: konflikt polsko-ukraiński 1943–1947. Kraków.

Nikitorowicz, J. (2013). Kompetencje do komunikacji międzykulturowej w aspekcie tradycyjnej wielokulturowości regionu i procesów migracyjnych. Pogranicze. Studia Społeczne, XXI, 9–26.

Nitschke, B. (1999). Wysiedlenie ludności niemieckiej z Polski w latach 1945–1949. Zielona Góra.

Obracht-Prondzyński, C. (2002). Kaszubi. Między dyskryminacją a regionalną podmiotowością. Gdańsk.

Odrodzenie życia żydowskiego w Polsce po 1989 roku, (2019, 4 czerwca). Polin. Muzeum Historii Żydów Polskich https://polin.pl/pl/aktualnosci/2019/06/03/
odrodzenie-zycia-zydowskiego-w-polsce-po-1989-roku.

Oto najlepsi naturalizowani sportowcy występujący w polskiej reprezentacji, serwis Onet «Przegląd Sportowy» (2021, 1 maja) https://przegladsportowy.onet.
pl/plebiscyt-przegladu-sportowego/najlepsi-naturalizowani-sportowcy-wystepujacy-w-polskiej-reprezentacji/2htsr1b.

Pabian, A. (2015). Obcy i bliscy. Menonici z Pomorza i Kujaw w czasach nowożytnych. M. Białkowski, Z. Biegański, T. Maresz, W. Polak (Red.). Swojskość i obcość w regionie kujawsko-pomorskim (s. 23–57).Toruń.

Paruzel, E. (1993). Wzór osobowy Polaka w ujęciu Narodowej Demokracji na początku XX wieku. Dzieje Najnowsze, 3, 1–11.